گروه نرم افزاری آسمان

صفحه اصلی
کتابخانه
احادیث نماز
جلد دوم
فصل بيستم : فضايل و آثار نماز شب


آيات :
93 - وصف شب زنده داران (دانايان )
امن هو قانت اناء الليل ساجدا و قائما يحذر الاخرة و يرجوا رحمة ربه .
آيا كسى كه خاضع است (به خدا) در ساعتهاى شب در حال سجده و به پا خاسته ، از آخرت مى ترسد و رحمت پروردگار خود را اميد مى برد.(سوره زمر، آيه 9).
94 - نماز شب از ويژگيهاى (عبادالرحمن )
والذين يبتون لربهم سجدا و قياما
كسانى كه شب را براى پروردگارشان درحال سجده و قيام بيتوته مى كنند. (سوره فرقان آيه 64).
95 - قيام در دل شب
يا ايهاالمزمل ، قم الليل
اى جامه خواب به خود پيچيده ، به هنگام شب برخيز. (سوره مزمل ، آيات 1 و
96 - اوقات نماز شب
ان ربك يعلم انك تقوم ادنى من ثلثى الليل و نصفه و ثلثه و طائفة من الذين معك
پروردگار تو مى داند كه تو مقدارى كمتر از دو ثلث شب را و كمتر از (مجموع ) نصف و ثلث آن را به پا مى خيزى و گروهى از كسانى كه با تو هستند. (سوره مزمل ، آيه 20).
97 - و من الليل فسبحه و ادبار النجوم
و در شبانگاه براى او سجده كن و مقدارى طولانى از شب او راتسبيح گوى . (سوره طور آيه 49).
98 - تسبيح خدا در شب
و من الليل فاسجد له و سبحه ليلا طويلا
و در شبانگاه براى او سجده كن و مقدارى طولانى از شب او را تسبيح گوى (سوره دهر آيه 26).
99 - طلب استغفار هنگام سحر
الصابرين والصادقين و المنفقين و المستغفرين بالاسحار
آنها كه (در برابر مشكلات و در مسير اطاعت و ترك گناه ) استقامت مى ورزند راستگو هستند (در برابر خدا) خضوع ، و (در راه او) انفاق مى كنند و در سحرگاهان استغفار مى كنند. (سوره عمران آيه 17).
100 - نماز شب نشانه بهشتيان
كانوا قليلا من الليل ما يهجعون ، و بالاسحار هم يستغفرون
(در وصف متقين فرمايد) كمى از شب را مى خوابيدند و در سحرها استغفار مى نمودند. (سوره ذاريات ، آيات 17 و 18).
101 - تجديد قوا به وسيله نماز شب
ان ناشئة الليل هى اشد وطاء و اقوم قيلا
همانا پديده شب و به پا خاستن براى نماز شب ، پابرجاتر و نيزگفتارش استوارتر است . (سوره مزمل ، آيه 6).
102 - برخاستن از بستر براى نماز شب
تتجافى جنوبهم عن المضاجع يدعون ربهم خوفا و طمعا و مما رزقنا هم ينفقون ، فلا تعلم نفس ما اخفى لهم من قرة اعين جزاء بما كانوا يعملون
پهلوهايشان از بستر در دل شب دور مى شود (و به پاى مى خيزيد، و روى به درگاه خدا مى آورند) و پروردگار خويش را با بيم و اميد مى خوانند و از آنچه به آنان روزى داده ايم انفاق مى كنند، هيچ كس نمى داند چه پاداش هاى مهمى كه مايه روشنى چشم ها است ، براى آنها نهفته شده اين پاداش كارهايى است كه انجام مى دادند. (سوره سجده آيه 15، 16).
احاديث :
1085 - قلب نورانى
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
ان العبد اذا تخلى بسيده فى جوف الليل المظلم و ناجاه اثبت الله النور فى قلبه
هنگامى كه بنده اى در دل شب تاريك با خداى خود خلوت كرده و با او مناجات كند، خدا قلب او را نورانى خواهد ساخت . (ميزان الحكمه ، ج 5، ص 419).
1086 - سفارش پيامبر (ص ) به على (ع )
عن رسول الله -صلى الله عليه وآله -
ياعلى و عليك بصلاة الليل و عليك بصلاة الليل و عليك بصلاة الليل
پيامبر اكرم (ص ) سه بار فرمود: يا على بر تو باد به خواندن نماز است . (بحارالانوار، ج 87، ص 157).
1087 - محبوبترين چيزها
عن النبى -صلى الله عليه وآله -
الركعتان فى جوف الليل احب الى من الدنيا و مافيها
دو ركعت نماز در دل شب نزد من ، از دنيا وآنچه كه در آن است ، محبوبتر است . (وسائل الشيعه ، ج 5، ص 276).
1088 - شرف مؤ من
قال الصادق - عليه السلام -
شرف المؤ من صلاته بالليل
شرف مومن به نماز شب او است . (بحارالانوار، ج 87، ص 141).
1089 - رضوان خدا
عن الرضا - عليه السلام -
رضوان الله الصلوة بالليل
نماز شب ، رضوان (خشنودى ) خدا را به همراه دارد. (من لايحضره الفقيه ، ج 1 ص 412)
1090 - گناه باعث محروميت از نماز شب
قال الصادق - عليه السلام -
ان الرجل يذنب فيحرم صلوة الليل
هرآينه انسان مرتكب گناهى مى شود و در نتيجه را، از نماز شب محروم مى گردد. (ميزان الحكمه ، ج 5، ص 422).
1091 - فوايد نماز
قال على - عليه السلام -
قيام الليل مصححة للبدن و تمسك باخلاق و رضى رب العالمين
برخاستن براى نماز شب موجب تندرستى و پايبندى به اخلاق پيغمبران است وخدا را خشنود مى كند. (ميزان الحكمه ، ج 5، ص 421).
1092 - سبب محروميت از نماز شب
قال الباقر - عليه السلام -
جاء الرجل الى اميرالمؤ منين - عليه السلام - فقال : يااميرالمؤ منين انى قد حرمت الصلوة بالليل فقال اميرالمؤ منين : انت رجل قد قيدتك ذنوبك
مردى نزد اميرالمؤ منين (ع ) آمد و گفت : من از نماز شب محروم شده ام ، امام على (ع ) فرمود: گناهانت تو را گرفتار نموده است . (بحارالانوار، ج 83، ص 127).
1093 - نتيجه نماز شب ابراهيم (ع )
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
ما اتخذ الله ابراهيم خليلا - عليه السلام - الا لاءطعامه الطعام و صلوته بالليل و الناس نيام
خداوند ابراهيم (ع ) را به مقام خليلى خود برنگزيد، مگر به دو چيز: اول اين كه مردم را اطعام مى كرد و ديگر اين كه هنگامى كه مردم در خواب بودند، نماز مى خواند. (بحارالانوار، ج 74 ص 282، ميزان الحكمه ، ج 5 ص 417).
1094 - زينت آخرت
قال الصادق - عليه السلام -
ان الثمانى ركعات يصليها العبد اخر الليل زينة الاخرة
هشت ركعت نمازى كه بنده در آخر شب مى خواند، زينت آخرت است . (بحارالانوار تج 83، ص 126).
1095 - سلامتى بدن
قال على - عليه السلام -
قيام الليل مصحة للبدن
بيدارى شب ، مايه سلامتى بدن است . (بحارالانوار، ج 87، ص 144).
1096 - قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
من كثرت صلاته بالليل حسن وجهه بالنهار
هر كه بسيار نماز شب بخواند، روز چهره او زيبا ونوارنى است . (نهج الفصاحه ، ص 580).
1097 - دروغ و محروميت از نماز شب
قال الصادق - عليه السلام -
ان الرجل ليكذب الكذبة فيحرم بها عن صلوة الليل
چه بسا مردى با گفتن دروغى ، از فيض نماز محروم مى شود. (بحارالانوار، ج 87، ص 146).
1098 - نماز شب ، موجب درمان بيمارى ها
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
عليكم بصلاة الليل فانها سنة نبيكم و داءب الصالحين قبلكم و مطردة الداء عن اجسادكم
نماز شب را به پا داريد، زيرا نماز شب سنتى است از پيامبرتان رسول الله (ص ) و رسم صالحان و پاكانى است كه قبل از شما بودند نماز شب موجب طرد و دفع بلا و دردها و بيمارى ها از بدن شما مى باشد. (تفسير صافى ، ص 265، ثواب الاعمال ، ص 96).
1099 - اهميت نماز شب (نماز وتر).
قال ابوجعفر - عليه السلام -
من كان يؤ من بالله واليوم الاخر فلا يبيتن الا بوتر
هركس به خدا و روز جزا ايمان دارد، نبايد شب را به صبح برساند مگر اين كه نماز وتر را به جا آورد. (بحارالانوار، ج 87، ص 145).
1100 - دعا براى مؤ منين
عن ابى عبدالله - عليه السلام - قال :
من قدم اربعين رجلا من اخوانه فدعا لهم ثم دعا لنفسه ، استجيب له فيهم و فى نفسه
امام صادق (ع ) فرمود: كسى كه در قنوت نماز وتر براى چهل مؤ من وسپس براى خود دعا كند، خداوند دعاهاى وى را مستجاب گرداند. (وسائل الشيعه ، ج 4، باب 45).
1101 - سفارش جبرئيل
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
مازال جبرئيل يوصينى بقيام الليل حتى ظننت ان اخيار امتى لن يناموا من الليل الا قليلا
جبرئيل (ع ) همچنان مرا به قيام شب و نماز در آن سفارش مى نمود كه من گمان كردم خوبان و برگزيدگان امت من شب را نمى خوابند، مگر اندكى . (بحارالانوار، ج 76، ص ‍ 333).
1102 - رحمت خدا بر زوجين
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
اذا ايقظ الرجل اهله من الليل توضيا و صليا كتبا من الذاكرين الله كثيرا و الذاكرات
هرگاه مردى همسر خويش را در نيمه هاى شب بيدار كند و با هم وضو بسازند و به نماز بايستند، آنان از ذاكرانى ، كه خداوند - تبارك و تعالى - بسيار ياد مى كنند، محسوب مى گردند. (ميزان الحكمه ، ج 5، ص 418).
1103 - ريزش گناهان
قال الصادق - عليه السلام -
صلاة المؤ من بالليل تذهب بما عمل من ذنب بالنهار
نماز شب گناهانى را كه مؤ من در روز مرتكب شده است ، از بين مى برد. (ثواب الاعمال ، ص 100).
1104 - قضاى نماز شب
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
ان الله يباهى بالعبد يقضى صلوة الليل بالنهار يقول : ملائكتى عبدى يقضى ما لم افترضه عليه الشهدوا انى قد غفرت له
همانا خداوند مباهات مى كند به بنده اى كه نماز شب را در روز قضا كند و مى فرمايد: اى فرشتگان من ! بنده من قضا مى كند چيزى را كه من براو واجب نكرده ام گواه باشيد كه من او را آمرزيدم . (بحارالانوار، ج 87، ص 202).
1105 - تاءثيرات نماز شب
قال الصادق - عليه السلام -
صلوة الليل تبيض الوجه و صلوة الليل تطيب الريح و صلوة الليل تجلب الرزق
نماز شب چهره را سفيد، بوى را خوش و روزى را جلب مى كند(گسترش مى دهد). (علل الشرايع ، ص 363، ميزان الحكمه ، ج ، ص 421).
1106 - ضمانت روزى
قال الصادق - عليه السلام -
كذب من زغم انه يصلى صلاة الليل و هو يجوع ان صلاة الليل تضمن رزق النهار
دروغ گفت كسى كه بگويد نماز شب مى خواند و گرسنگى مى كشد، زيرا نماز شب روزى روز را ضمانت مى كند. (بحارالانوار، ج 87، ص 15).
1107 - نماز شب ، چراغ قبر
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
صلوة الليل سراج لصاحبها، فى ظلمة القبر
نماز شب چراغى است در تاريكى قبر. (بحارالانوار، ج 87، ص 161).
1108 - علت زيبايى
سئل على بن الحسين - عليه السلام -
ما بال المجتهدين بالليل من احسن الناس وجها؟ قال : لاءنهم خلوا بالله فكساهم الله من نوره
از امام زين العابدين (ع ) سؤ ال كردند: چرا صورت اهل نماز شب از طراوت و زيبايى ويژه اى برخوردار است ؟ آنحضرت پاسخ داد: از اين جهت كه آنان با خداوند خويش خلوت كرده اند و خداوند نيز آنان را بانور خود پوشانده است . (علل الشرايع ، ص 366، بحارالانوار، ج 87، ص 159).
1109 - آثار نماز شب
عن الصادق - عليه السلام -
صلاة الليل تحسن الوجه و تحسن الخلق ، و تطيب الريح ، و تدر الرزق و تقضى الدين ، و تذهب بالهم و تجلوا البصر
نمازشب باعث زيبايى سيما ونيكويى اخلاق و خوشبويى بدن و فراوانى رزق و مايه اداى قرض ها و از بين رفتن و تقويت نور چشم است .(ثواب الاعمال ، ص 70).
1110 - نماز شب و بهشت
عن النبى -صلى الله عليه وآله -
قال ان : فى الجنة غرفا يرى ظاهرها من باطنها و باطنها من ظاهرها يسكنها من امتى من اطاب الكلام ، و اطعم الطعام ، و افش السلام و ادام الصيام ، و صلى بالليل و الناس نيام
پيامبر اكرم (ص ) فرمود: در بهشت غرفه هايى است كه داخل آن از بيرون وبيرون آن از درون نمايان است و در آن افرادى از امت من اسكان مى يابند كه سخن شايسته بر زبان مى آورند و به اطعام طعام مى پردازند و سلام را در ميان مردم گسترش مى دهند و هميشه روزه دارند و شب هنگام كه همگان در خوابند، به نماز برمى خيزند. (نورالثقلين ، ج 3 ص ‍ 263).
1111 - عن النبى -صلى الله عليه وآله -
اذا قام العبد من لذيد مضجعه و النعاس فى عينيه ليرضى ربه - جل و عز - بصلاة ليله ، باهى الله به ملائكته فقال : اما ترون عبدى هذا، قد قام من لذيذ مضجعه الى صلاة لم افرضها عيله ، اشهدوا انى قد غفرت له
هنگامى كه انسان از بستر مطبوع خويش برمى خيزد و در حالى كه چشمانش خواب آلوده است با نماز شب ، پروردگار خود را خشنود نميد، خداوند به وجود او بر فرشتگان مى بالد و مى فرمايد: آيا بنده مرا نمى بينيد كه از خواب خوش برخاسته تا نمازى كه من بر او واجب نكردم به جاى آورد؟ گواه باشيد كه او را بخشودم . (بحارالانوار، ج 7، ص 156).
1112 - نورانيت منزل
عن الصادق - عليه السلام -
ان البيوت التى يصلى فيها بالليل بتلاوه القرآن تضى ء لاهل المساء كما تضى ء نجوم السماء لاهل الارض
خانه اى كه در آن نماز شب خوانده مى شود و تلاوت قرآن مى گردد، براى افلاكيان آن گونه مى درخشد كه ستارگان براى زمينيان مى درخشد. (ثواب الاعمال ، ص 70).
1113 - نماز شب ، نشان عشق و محبت
حديث قدسى
كذب من زعم انه يحبنى فاذا جنه الليل نام عنى اليس كل محب يحب خلوة حبيبه
دروغ مى گويد آن كس كه مدعى محبت من است ولى وقتى شب فرا مى رسد مى خوابد. مگر نه اينكه هر عاشقى ، خلوت بامعشوق را دوست دارد؟ (بحار الانوار، ج 13، ص ‍ 329).
1114 - اهميت ندادن به نماز شب
عن النبى -صلى الله عليه وآله -
ياعلى ! عليك بصلاة الليل و من استخف بصلاة الليل فليس منا .
يا على ! بر تو باد به خواندن نماز شب و از ما نيست كسى كه به نماز شب اهميت ندهد و آن را سبك بشمارد. (وسائل الشيعه ، ج 5، ص 280).
1115 - بهترين نماز مستحبى
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
افضل الصلاة بعد الصلوة المكتوبة الصلاة فى جوف الليل
برترين نماز بعد از نماز واجب ، نماز خواندن در دل شب است . (كنز العمال ، ج 7، ص 21397).
1116 - شيعه و نماز شب
قال الصادق - عليه السلام -
ليس من شيعتنا من لم يصل صلاة الليل
از شيعيان ما نيست كسى كه نماز شب را به جاى نياورد. (بحارالانوار ج 87، ص 162).
1117 - از ما نيست
قال الصادق - عليه السلام -
ليس منا من لم يصل صلاة الليل
از ما نيست ، كسى كه نماز شب را به جاى نياورد. (وسائل الشيعه ، ج 5، ص 274).
1118 - محروم از قيام
قال الصادق - عليه السلام -
يا سليمان ! لاتدع قيام الليل فان المغبون من حرم قيام الليل
اى سليمان ! از شب زنده دارى غافل مباش كه مغبون آن كسى است كه از قيام شب محروم شود. (بحارالانوار، ج 87، ص 146).
1119 - روح نماز شب بخوان
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
ورجل قام من الليل فصلى وحده فسجد و نام هو ساجد فيقول تعالى : انظروا الى عبدى روحه عندى و جسده ساجد
(پروردگار مباهات مى كند) بر مردى كه شبانه بلند شو و به تنهايى نماز بخواند و سجده كند و در حال سجده به خواب رود خدا مى فرمايد: بنگريد به بنده من كه روح او پيش من و تنش در سجده است . (بحارالانوار، ج 77، ص 86).
1120 - شريف ترين امت
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
اشراف امتى حملة القرآن و اصحاب الليل
بزرگان امت من حاملان قرآن و ياران شب هستند. (بحارالانوار ج 87، ص 138.
1121 - بهره از فصل زمستان ، و نماز شب
قال الصادق - عليه السلام -
الشتاء ربيع المؤ من يطول فيه ليله فيستعين به على قيامه و يقصر فيه نهاره فيستعين به على صيامه
زمستان (بهار)مؤ من است كه از درازاى شب براى نماز شب و از كوتاهى روز براى روزه كمك مى گيرد (خوشا به حال كسى كه از شبهاى بلند زمستانى بهره مى گيرند وبراى آخرت خويش ره توشه اى فراهم مى كنن و دست تهى وارد محشر نمى شوند.) (بحارالانوار، ج 89، ص 152).
1122 - نورانيت دل
عن النبى -صلى الله عليه وآله -
قال : يا على ! خمسة تنور القلب : كثرة قرائة قل هو الله احد و قلة الكلام و مجالسة العلماء والصلاة فى الليل و المشى ء الى المساجد
يا على ! پنج چيز دل را نورانى مى كند: كثرت تلاوت سوره (قل هو الله احد)كم گويى ، مجالست با علما، نماز شب و گام برداشتن به سوى مسجد. (المواعظ العدديه ، ص ‍ 258).
1123 - شب زنده دارى
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
من ختم له بقيام الليل ثم مات لفه الجنة
كسى كه عمرش به شب زنده دارى به پايان برسد، بهشت پاداش او است .(وسائل الشيعه ج 5، ص 274)
1124 - يك ركعت نماز در شب
عن رسول الله -صلى الله عليه وآله -
عليكم بصلاة الليل ولو ركعة واحدة ، فان الصلاة الليل منهاة عن الاثم و تطفى ء غضب الرب - تبارك و تعالى - و تدفع عن اهلها حرالنار، يوم القيامة
بر شما باد به نماز شب ، اگر چه يك ركعت باشد، زيرا نماز شب انسان را از گناه باز مى دارد و خشم پروردگار را خاموش كرده وصاحبش را از آتش قيامت درامان مى دارد. (كنزالعمال ، ج 7، حديث 21431).
1125- زينت آخرت
قال الصادق - عليه السلام -
ان الله - عزوجل - قال المال و البنوان زينة الحياة الدنيا، و ان الثمان ركعات التى يصليها العبد اخرالليل زينة الاخرة
خداوند متعال ثروت و فرزندان را زينت دنيا دانسته است هشت ركعت نماز كه انسان در آخر شب مى خواند، زينت آخرت است . (بحارالانوار ج 83، ص 126 ثواب الاعمال ، ص ‍ 69).
1126 - دستاورد نماز شب
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
صلاة الليل مرضاة الرب ، و حب الملائكة و سنة لاانبياء و نور المعرفة واصل الايمان و راحة الابدان ، و كراهة الشيطان و سلاح على الاعداء و اجابة للدعاء و قبول الاعمال وبركة فى الرزق ، و شفيع بين صاحبها و بين ملك الموت و سراج فى قبره و فراش تحت جنبه و جواب مع منكر و نكير و مونس و زائر فى قبره الى يوم القيامة
نماز شب مايه خشنودى پروردگار و دوستى فرشتگان و روش پيامبران و نور معرفت و ريشه ايمان و موجب آرامش بدن و نفرت شيطان و سلاحى در مقابل دشمنان و باعث مستجاب شدن دعا و پذيرش اعمال و بركت روزى است نماز شب بين نمازگزاران و ملك الموت واسطه مى شود و چراغ قبر و فرش زير او در قبر و پاسخ نكير و منكر و مونس انسان در قبر و زيارت كننده او در قبر تا روز قيامت خواهد بود. (بحارالانوار، ج 87، ص 162).
1127 - بهترين شما
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
خيركم من اطاب الكلام و اطعم الطعام و صلى بالليل و الناس نيام
بهترين شما كسى است كه سخن زيبا بگويد و طعام بدهد و هنگامى كه مردم در خوابند نماز شب بخواند. (بحارالانوار، ج 87، ص 142).
1128 - نماز شب بدون اثر
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
رب صائم ليس له من صيامه الا الجوع و رب قائم ليس له من قيامه الا السهر
چه بسا روزه دارى كه از روزه خويش جز گرسنگى ثمرى نبرد و نماز شب گزارى كه از نماز خود جز بى خوابى سودى نگيرد. (نهج الفصاحه ، ص 345، حديث 1732).
1129 - خشنودى خدا.
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
ثلاثة يضحك الله اليهم : الرجل اذا قام بالليل يصلى و القوم اذا صفوا فى قتال العدو و القوم ، اذا صفوا فى الصلاة
خداوند از سه گروه خشنود است :
1 - كسى كه نماز شب مى خواند
2 - دسته اى كه در برابر دشمن (درراه خدا) صف آرايى كرده اند.
3 - جمعى كه نماز جماعت تشكيل مى دهند. (ثواب الاعمال ، ص 96).
1130 - درهاى خير و سعادت
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
لمعاذ بن جبل فى غزوة تبوك : و ان شئت انباءنك بابواب الخير؟ قال قلت : اجل يا رسول الله قال : الصوم جنة و الصدقة تكفر الخطيئة و قيام الرجل فى جوف الليل يبتغى وجه الله ، ثم قرء هذه الاية : تتجافى جنوبهم عن المضاجع
رسول خدا (ص ) در جنگ تبوك به معاذبن جبل فرمود: آيا مى خواهى كه درهاى خير و سعادت را به تو معرفى كنم ؟ گفت : آرى اى رسول خدا! پيامبر -صلى الله عليه وآله -فرمود:
1 - روزه كه سپر (ازآتش ) است .
2 - صدقه كه گناه را جبران مى كند
3 - بيدارى انسان در دل شب كه براى خدا باشد.
سپس اين آيه را خواند: تتجافى جنوبهم عن المضاجع (بحارالانوار، ج 87، ص 123).
1131 - خوابيدن به نيت نماز شب
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
ما من عبد يحدث نفسه بقيام ساعة من الليل فينام عنها الا كان نومه صدقة تصدق الله بها عليه و كتب له اجر ما نوى
كسى كه به نيت بيدار شدن براى نماز شب بخوابد، ولى خواب بماند، خواب او عطيه اى است الهى و خداوند متعال به او پاداش نماز شب را عطا مى كند. (ميزان الحكمه ، ج 5، ص ‍ 423 كنزالعمال ، حديث 21475).
1132 - بركت نماز شب
قال الرضا - عليه السلام -
عليكم بصلاة الليل فما من عبد يقوم اخر الليل فيصلى ثمان ركعات و ركعتى الشفع و ركعة الوتر و استغفر الله فى قنوته سبعين مرة ، الا اجير من عذاب القبر و من عذاب النار و مذله فى عمره ، و وسع عليه فى معيشته
بر شما باد به نماز شب ، زيرا هر بنده اى كه در آخر شب بيدار شود و هشت ركعت نماز شب ، و دو ركعت نماز شفع ، و يك ركعت نماز وتر بخواند و در قنوت آن ، هفتاد بار استغفار كند خداوند اورا از عذاب قبر و آتش در امان دارد وعمر او را طولانى كرده و به زندگى اوگشايش خواهد داد. (بحارالانوار، ج 87، ص 161).
1133 - نماز شب و عبوديت
سئل عن العبودية قال - عليه السلام -
العبودية خمسة اشياء: خلوالبطن ، و قرائة القران ، وقيام الليل و التضرع عند الصبح ، والبكاء من خشية الله
از امام (ع ) سوال شد عبوديت چيست ؟ امام پاسخ داد عبوديت در پنج چيز است :
1 - خالى بودن شكم ؛
2 - قرائت قرآن ؛
3 - نماز شب ؛
4 - تضرع در پيشگاه خدا در صبحگاهان ؛
5 - گريه و زارى از خوف خدا. (المواعظ العدديه ، ص 159).
1134 - درجات نماز شب
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
من رزق صلاة الليل من عبد او امة ؛قام لله - عزوجل - مخلصا فتوضاء وضوء سابغا وصلى الله - عزوجل - بنية صادقة وقلب سليم و بدن خاشع و عين داعمة ، جعل الله - تبارك و تعالى - خلفه تسعة صفوف من الملائكة فى كل صف ما لا يحصى عددهم الا الله تعالى احد طرفى كل صف فى المشرق و الاخر بالمغرب قال : فاذا فرغ كتب له بعددهم درجات
هرگاه بنده اى موفق به نماز شب شود وبراى خدا بيدار شود و وضوى كامل بگيرد و با نيت خالص و قلب سليم و بدن خاشع وچشم گريان براى خدا نماز بخواند، خداوند نه صف از فرشتگان را پشت سر او مى گمارد كه جز خدا كسى نمى تواند آنها را شمارش كند، زيرا يك طرف هر صف در مشرق و طرف ديگر آن در مغرب است هنگامى كه او نماز را تمام كند، خدا به تعداد آن فرشتگان براى او درجه و ثواب مى نويسد. (بحارالانوار، ج 87، ص 137)
1135 - نماز مستحبى در خلوت
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
صلاة التطوع حيث لايراه من الناس احد، مثل خمس و عشرين يراه الناس
نماز مستحبى در خلوت و دور از چشم ديگران ، برابر است با بيست و پنج نماز درجايى كه مردم او را مى بينند. (كنزالعمال ، ج 7، حديث 21346).
1136 - بيدارى شب مايه قرب الهى
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
ان قيام الليل قربة الى الله
بيدارى شب انسان را به خدا نزديك مى كند. (بحارالانوار، ج 87، ص 122).
1137 - نماز شب سبب ورود به بهشت
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
افشوا السلام ، وصلوا الارحام ، و اطعموا الطعام ، و صلوا بالليل ، و الناس نيام ، تدخلوا الجنة بسلام
(باسلام كرن ) سلام را ميان مردم شايع كنيد صله رحم به جاى آوريد اطعام كنيد و در شب كه همگان درخوابند به نماز برخيزيد تا به سلامتى داخل بهشت گرديد. (بحارالانوار، ج 87، ص 159).
1138 - چشم گريان در قيامت
قال الصادق - عليه السلام -
كل عين باكية يوم القيامة الا ثلاثة : عين غضت عن محارم الله و عين سهرت فى طاعة الله ، و عين بكت فى جوف الليل من خشية الله
در قيامت همه چشم ها گريان است مگر سه چشم :
1 - چشمى كه از (دين و نظر به ) آنچه خداوند حرام كره بر هم نهاده شود؛
2 - چشمى كه در شب جهت عبادت بيدار بماند.
3 - چشمى كه در دل شب از خوف خدا بگريد. (اصول كافى ، ج 2، ص 482).
1139 - نماز شب در مسافرت
قال الباقر - عليه السلام -
صل صلاة الليل الوتر فى محمل
نماز شب و نماز وتر راحتى در كجاوه بخوان .(وسائل الشيعه ، ج 3، ص 96).
1140 - نماز شب سنت پيامبر و صالحان
قال الصادق - عليه السلام -
عليكم بصلاة الليل سنة نبيكم و داءب الصالحين
بر شما باد به خواندن نماز شب ، زيرا اين عمل سنت پيامبر و سيره صالحان است .
(بحارالانوار، ج 87، ص 123).
1141 - بيدار كردن اهل خانواده
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
رحم الله رجلا قام من الليل فصلى و ايقظ امراءته فصلت فان ابت نضح فى وجهها الماء، رحم الله امراءة قامت من الليل فصلت وايقظت زوجها فان ابى نضحت فى وجهه الماء
خداوند رحمت كند مردى را كه شب از خواب برخيزد ونماز شب بخواند وهمسرش را نيز براى نماز شب بيدار كند و چنانچه بيدار نشد(بااجازه قبلى او) به صورت وى آب بپاشد (و او رابيدار كند) همچنين خدا بيامرزد زنى راكه در شب برخيزد و نماز شب بخواند و شوهرش را نيز براى نماز شب بيدار كند و اگر از جاى برنخاست (با اذن قبلى او) آب به صورتش ‍ بپاشد (تا او را بيدار كند) (ميزان الحكمه ، ج 5، ص 418).
1142 -نماز شب و سلامتى بدن
فى الحديث
الصوم و السفر و صلاة الليل و امراراليد فى موضع السجود و المسح بها الوجه و مانالته من البدن و البدئة بخنصر اليد اليسرى فى تقليم الاظفار والختم بخنصر اليمنى .
روزه و مسافرت و نماز شب و دست كشيدن برپيشانى و مسح صورت و شروع در گرفتن ناخن ازانگشت كوچك دست چپ و ختم آن به انگشت كوچك دست راست از عوامل تندرستى به حساب مى آيند. (سفينة البحار، ج 2، ص 80).
1143 - تفسير آيه نماز شب
قال الرضا - عليه السلام -
فى ذيل آية : و سبحه ليلا طويلا فان صلاة الليل
در ذيل آيه (مقدارى طولانى از شب او را تسبيح گوى )حضرت مى فرمايد: به درستى نماز شب (منظور) است . (نورالثقلين ، ج 5، ص 449).
1144 - ذكر قنوت در نماز وتر
قال الصادق - عليه السلام -
وكان رسول الله -صلى الله عليه وآله -يستغفر الله فى الوتر سبعين مرة و يقول هذا مقام العائذ بك من النار سبع مرات
رسول خدا -صلى الله عليه وآله -در قنوت نماز وتر هفتاد بار (استغفرالله ) مى گفت و هفت بار ذكر (اين جايگاه كسى است كه از آتش به تو خدا پناه آورده است )مى گفت . (وسائل الشيعه ج 4، ص 610).
1145 - كم شدن روزى
قال موسى بن جعفر - عليه السلام -
فاذا حرم صلاة الليل حرم بها الرزق
زمانى از خواندن نماز شب محروم شد، رزق و روزى حلال او كاسته مى شود. (قصارالجمل ، ج 1، ص 392، بحارالانوار، ج 87، ص 146).
1146 - تفسير آيه نماز شب
قال الصادق - عليه السلام -
ان ناشئة الليل قال : هى القيام فى آخر الليل
امام در تفسير آيه (همانا پديده شب و به پا خاستن براى نماز شب )منظور قيام براى نماز شب در آخر است . (نورالثقلين ج 5، ص 449)
1147 - استجابت دعا در نماز وتر
قال الصادق - عليه السلام -
يستجاب الدعاء فى اربعة مواطن : فى الوتر و بعد الفجر و بعد الظهر و بعدالمغرب
دعا در چهار وقت به اجابت مى رسد:
1 - در نماز وتر؛
2 - بعد از فجر صادق
3 - بعد از ظهر؛
4 - بعد از مغرب (اصول كافى ، ج 4، ص 226).
1148 - ذكر (العفو)در قنوت نماز وتر
قال الصادق - عليه السلام -
و كان على بن الحسين سيد العابدين - عليه السلام - يقول : العفو العفو ثلاثماءة مرة فى الوتر فى السحر
امام زين العابدين - عليه السلام - در قنوت نمز وتر در وقت سحر سيصد بار (العفو)مى گفت . (وسائل الشيعه ، ج 4، ص 610).
1149 - پاداش عظيم
قال الصادق - عليه السلام -
ما من عمل حسن يعمله العبد الا و له ثواب فى القران الا صلاة الليل فان الله لم يبين ثوابها لعظيم خطره عنده فقال : تتجا فى جنوبهم عن المضاجع يدعون ربهم خوفا و طمعا ومما رزقناهم ينفقون فلا تعلم نفس ما اخفى لهم من قرة اعين جزاء بما كانوا يعملون
هيچ كار خوبى نيست كه انسان انجام دهد جز اين كه براى آن در قرآن پاداشى بيان شده است مگر نماز شب كه (به دليل عظمت آن ) خداوند پاداش آن را مشخص نكرد، بلكه فرموده است : پهلو از بستر خواب حركت مى دهد (در دل شب ) با بيم و اميد خداى خود را مى خوانند و از آن چه كه روزى آنها كرديم انفاق مى كنند. هيچ كس نمى داند كه پاداش نيكوكارى اش چه نعمت و لذتهاى بى نهايت كه روشنى بخش ديده است و در عالم غيب براى او ذخيره شده است . (بحارالانوار ج 8، ص 126).
1150 - طول دادن قنوت نماز وتر
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
اطولكم قنوتا فى الوتر اطولكم راحة يوم القيامة فى الموقف
هرقدر قنوت شما در نماز وتر طولانى تر باشد، آسايش شما در موقف قيامت بيشتر است . (بحارالانوار، ج 87، ص 287).
1151 - بلند خواندن قرائت نماز شب
عن على بن اسباط انه ساءل اباعبدالله - عليه السلام - عن رجل يقوم فى اخر الليل يرفع صوته بالقرائة قال : ينبغى للرجال اذا صلى بالليل ان يسمع اهله لكى يقوم النائم و يتحرك المتحرك
على بن اسباط از امام صادق (ع ) در مورد مردى كه آخر شب برمى خيزد و صدايش را به قرائت بلند مى كند، پرسيد امام (ع ) فرمود: شايسته است كه انسان وقتى نماز شب مى خواند، صدايش را به خانواده اش برساند تا آن كه خواب رفته ، بيدار شود، و آنكس كه مى خواهد حركت كند حركت كند. (بحارالانوار، ج 87، ص 209).
1152 - كيفيت قنوت نماز وتر
قال الصادق - عليه السلام -
استغفر الله ربى و اتوب اليه فى الوتر سبعين مرة تنصب يدك اليسرى و تعد باليمنى الاستغفار
در قنوت نماز، وتر، هفتاد بار استغفار بگوييد، براى اين كار دست چپ را مقابل صورت قرار دهيد، و با دست راست استغفار را بشماريد. (بحارالانوار، ج 87، ص 287).
1153 - دعاى بعد از نماز شب
قال الباقر - عليه السلام -
اذا انصرفت من الوتر فقل : سبحان ربى الملك القدوس العزيز الحكيم ثلاث مرات ، ثم تقول : يا حى يا قيوم يا بر يا رحيم يا غنى يا كريم ، ارزقنى من التجارة اعظمها فضلا و اوسعها رزقا و خيرها لى عاقبة فانه لاخير فيما لا عاقبة له
امام باقر (ع ) فرمود: پس از اتمام نماز شب سه مرتبه بگو: سبحان ربى الملك القدوس العزيز الحكيم وسپس بگو: ياحى يا قيومساءله من لا يحضره الفقيه ، ج 1، ص ‍ 313).
1154 - گناه روز مانع نماز شب مى شود
فى الحديث
جاء رجل الى سلمان الفارسى و قال : يا اباعبدالله ! اين لا اءقوى على الصلاة بالليل فقال : لاتعصى الله النهار وجاء رجل الى امير المؤ منين - عليه السلام - فقال : يااميرالمؤ منين ،! انى قد حرمت الصلاة بالليل فقال له اميرالمومنين - عليه السلام - انت رجل قد قيدتك ذنوبك
در حديث آمده كه شخصى به سلمان فارسى گفت : اى اباعبدالله ! من كه توانايى خواندن نماز شب را در شب ندارم سلمان پاسخ داد: در روز گناه نكن (تا به خواندن نماز شب توفيق يابى )و نيز در خبر است كه مردى به اميرالمؤ منين (ع ) عرض كرد: از خواندن نماز شب محروم مانده ام . امام پاسخ داد: تو اسير بند گناهان خود هستى . (تفسير نورالثقلين ، ج 3، ص ‍ 383).
1155 - نماز شب در ليلة الهرير
قال على - عليه السلام -
ماتركت صلاة الليل منذ سمعت قول النبى -صلى الله عليه وآله - صلاة الليل النور، فقال ابن الكواء وليلة الهرير؟ ولاليلة الهرير
على (ع ) فرمود: از روزى كه شنيدم پيامبر اسلام (ص ) فرمود كه نماز شب نور است هيچگاه آن را ترك نكردم ابن كواء گفت : حتى در ليلة الهرير(شب عمليات جنگ صفين )امام فرمود: حتى در آن شب (بحار الانوار، ج 40، ص 17).
1156 - روشنى در نماز شب
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
صلاة الليل نور
نماز شب نور است . (ميزان الحكمه ، ج 10، ص 234).
1157 - نماز شب مسافر
عن ابراهيم بن سيابة قال :
كتب بعض اهل بيتى الى ابى محمد - عليه السلام - فى صلاة المسافر اول الليل صلاة فكتب - عليه السلام - فضل صلاة المسافراول الليل كفضل صلاة المقيم فى الحضر من اخر الليل
كسى از خانواده من به امام عسگرى (ع ) نامه نوشت و از نماز شب كه مسافر در اول شب مى خواند، سوال كرد امام (ع ) در پاسخ نوشت : فضيلت نماز شب مسافر در اول شب ، مانند فضيلت آن در آخر شب براى غير مسافر است . (بحارالانوار، ج 78، ص 210).
1158 - سرور مؤ من
اوصى رسول الله -صلى الله عليه وآله - - عليا - عليه السلام - فقال له :
يا على ! ثلاث فرحات للمؤ من فى الدنياء لقاء الاخوان ، و الافطار من الصيام ، و التهجد من آخر الليل
رسول خدا -صلى الله عليه وآله - به على (ع ) وصيت نمود: اى على ! در اين دنيا سه چيز براى مؤ من سرور آفرين است :
1 - ديدار برادران دينى ؛
2 - افطار روزه دار در پايان روزه ؛
3 - عبادت در ساعات آخر شب ؛ (اعلام الدين فى صفات ديلمى ، ص 133، بحارالانوار، ج 74، ص 352).
1159 - مايه افتخار مؤ من
قال الصادق - عليه السلام -
ثلاثة هن فخر المؤ من وزينة فى الدنيا و الاخرة : الصلاة فى اخر الليل و ياءسه مما فى ايدى ، الناس ، و ولاية الامام من ال محمد -صلى الله عليه وآله -
سه چيز مايه افتخار مومن و زينت اودر دنيا و آخرت است :
1 - نماز در آخر شب ؛
2 - دل كندن از آنچه دردست مردم است ؛
3 - پذيرش ولايت امام از اهل بيت پيامبر (ص ) (بحارالانوار، ج 87، ص 140).
1160 - اوصاف شب زنده داران
قال على - عليه السلام -
و انى لمن قوم لاتاءخذهم فى الله لومة لائم سيماهم سيماء الصديقين و كلامهم كلام الابرار، عمار الليل و منارالنهار، متمسكون بحبل القرآن ، يحبون سنن الله و سنن رسوله ، لايستكبرون ولايعلمون و لايغلون و لايفسدون قلوبهم فى الجنان و اءجسادهم فى العمل
من از كسانى هستم كه در راه خداوند از هيچ ملامتى نمى ترسد از كسانى كه سيمايشان سيماى صديقان و سخنانشان سخنان نيكان است شب زنده دارانند و روشنى بخش روز. به دامن قرآن تمسك جسته اند و سنتهاى خدا و رسولش را احيا مى كنند نه تكبر مى ورزند و نه علو و برترى پيشه مى سازند نه خيانت مى كنند و نه فساد به راه مى اندازند، قلبهاشان در بهشت و پيكرهاشان در انجام وظيفه و عمل . (مكارم الاخلاق ، ص 322).
1161 - نماز شب ، سرگرمى مؤ من
قال الباقر - عليه السلام -
لهوالمؤ من فى ثلاثة اشياء،: التمتع بالنساء، و مفاهكة الاخوان ، و الصلوة بالليل ؛
سرگرمى و انس مؤ من در سه چيز است :
1 - بهره مندى از زنان
2 - حضور در بزمساءله مشروع ) برادران
3 - نماز در نيمه شب ؛ (سفينة البحار، ج 2، ص 519).
1162 - بى بهره از نماز شب
قال على - عليه السلام -
و كم من قائم ليس له من قيامه الا السهر و العناء حبذا الاكياس
چه بسا شب زنده دارى كه از عبادت شبانه خود، جز رنج و بى خوابى بهره اى نبرد خوشا خواب عارفان زيرك . (نهج البلاغه ، ج 145).
1163 - وقت انجام نماز شب
عن حسين بن على بن بلال ، قال ، - عليه السلام -
كتبت اليه فى وقت صلاة الليل فكتب - عليه السلام - عندزوال الليل و هو نصفه افضل فان فات فى اوله و اخره جائز
حسين بن على بن بلال مى گويد: به امام نوشتم كه وقت خواندن نماز شب در چه موقع است ؟ امام در پاسخ نوشت : نيمه شب بهتر است ، و اگر در اين فرصت نخواندى ، اول شب يا آخر شب هم مى توانى بخوانى . (التهذيب ، ج 2 ص 118).
1164 - نماز شب در هنگام نبرد
قال اميرالمؤ منين - عليه السلام -
الا انكم ملاقوا العدو غدا - ان شاءالله - فاطيلوا، الليلة القيام ، و اكثروا تلاوة القرآن ، و اسئلوا الله الصبر والنصر
در جنگ صفين به همراهان خود فرمود: شما فردا با دشمن نبرد خواهيد كرد، لذا امشب را بيشتر در نماز باشيد، (نماز شب بخوانيد) و فراوان قرآن بخوانيد و از خداوند صبر و نصرت بخواهيد. (بحارالانوار، ج 100، ص 35).
1165 - اثرات دنيايى و آخرت نماز شب و تجهد
قال على - عليه السلام -
و سيق الذين اتقوا ربهم الى الجنة زمرا قد امن العذاب ، و انقطع العتاب و زخرحوا عن النار، و اطماءنت ، و رضوا المثوى و القرار، الذين كانت اعمالهم فى الدنيا زاكية و اعينهم باكية ، و كان ليلهم فى دنياهم نهارا تخشعا و استغفارا و كان نهارهم ليلا توحشا و انقطاعا، فجعل الله لهم الجنة مابا والجزاء ثوابا و كانوا حق بها و اهلها فى ملك دائم و نعيم قائم
پرهيزكاران دسته دسته به سوى بهشت هدايت مى شوند از عذاب آسوده اند و از سرزنش ايمن و از آتش دورند و بهشت براى آنان آرامش يافته (تا در مكان هاى امن بيا بياسايند) و آنان از اين قرارگاه خشنود مى باشند اينان كسانى هستند كه در اين جهان ، كردارشان پاك وچشمشانشان گريان و شب هايشان در دنيا در فروتنى (در نماز شب ) و استغفار روز و روزهايشان از بيم گناه شب بوده است از اين رو خداوند بهشت را جاى بازگشت و پاداش (كردار) آنان گردانيده و به بهشت و اهل بهشت سزاوارتردند، در جاودانگى و نعمت پايدار
- سفارش امام حسين (ع ) به خواهرش زينب
قال الحسين - عليه السلام - حين الوداع مع اخته زينب - عليها السلام -
يازينب ! لاتنسينى فى نافلة الليل
امام حسين - عليه السلام - هنگام وداع در روز عاشورا به زينب كبرى (ع ) فرمود: اى زينب ! در نماز شب مرا فراموش مكن . (زينب كبرى ، للنفدى ، ص 50).
1167 - نماز شب ياران محمد (ص )
قال على - عليه السلام -
لقد راءيت اصحاب محمد -صلى الله عليه وآله - فما ارى يشبههم منكم لقد كانوا يصبحون شعثا و قدباتوا سجدا و قياما يراوحون بين جباههم و خذودهم و يقفون على مثل الجمر من ذكر معادهم كان بين اعينهم ركب المعزى من طول سجودهم اذا ذكر الله هملت اعينهم حتى تبل جيوبهم و مادوا كما يميد الشجر يوم الريح العاصف خوفا من العقاب و رجاء للثواب
من اصحاب محمد (ص ) را ديده ام و كسى از شما را نمى بينم كه شبيه آنان بوده باشد اصحاب محمد (ص ) شب را در حال سجده و قيام بودند و با چهره ژوليده و غبارآلوده شب را به صبح مى رساندند، زيرا پيشانى ها و صورتهاى خويش را به طور متناوب برزمين مى نهادند. آن رشد يافتگان با يادآورى بازگشت خويش ، چنان مى شدند كه گويى برگدازه آتش ‍ ايستاده اند. از طول سجود ميان چشمانشان مانند زانوى بز برآمده بود. چشمانشان چنان گريان بود كه گريبان هايشان خيس مى شد و به جهت ترس از كيفر و اميد پاداش مانند درختى در تندباد مى لرزيدند.
(نهج البلاغه خطبه 97).
1168 - نماز شب ، شعار پرهيزكاران
قال على - عليه السلام -
سهر الليل شعارالمتقين و شيمة المشتاقين
شب زنده دارى شعار پرهيزكاران و روش مشتاقان است .(غرر الحكم ، ص 192).
1169 - تاءثير شب زنده دارى
قال على - عليه السلام -
فاتقوا الله عبادالله تقية ذى لب ، شغل التفكر قلبه ، و انصب الخوف بدنه ، و اسهر التهجد غرار نومه ، و اظماء الرجاء هواجريومه ، و ظلف الزهد شهواته ، و اوجف الذكر بلسانه ، و قدم الخوف لامانه
اى بندگان خدا! از خدا بترسيد همانند ترسيدن خردمندى كه انديشه قيامت او را به خود مشغول كرده و ترس از خدا جسمش را رنجور ساخته و شب زنده دارى (براى عبادت ) خواب اندك او را گرفته واميد به حق ، او را در نيم روز تشنه نگاه داشته و بى توجهى به دنيا خواهش هاى نفس را از او دور كرد پيوسته ذكر خدا بر زبانش جارى است و ترس (از خدا) را براى امنيت (روز رستاخير بر همه چيز) مقدم داشته است . (نهج البلاغه ، خطبه 82).
1170 - آداب نماز شب و شب زنده داران
قال على - عليه السلام -
اما الليل فصافون اقدامهم ، تالين لاجزاء القرآن يرتلونها ترتيلا، يرحزنون به انفسهم و يستثيرون به دواء دائهم فاذا مروا باية فيها تشويق ركنوا اليها طمعا و تطلعت نفسوهم اليها شوقا و ظنوا انها نصب اعينهم ، و اذا مروا باية فيها تخويف اصغوا اليها مسامع قلوبهم و ظنوا انها زفير جهنم و شهيقها فى اصول اذانهم فهم حانون على اوساطهم مفترشون لجباههم و اكفهم و ركبهم و اطراف اقدامهم يطلبون الى الله فى فكاك رقابهم و اماالنهار فحلماء علماء ابرار اتقياء
(پرهيزكاران ) به هنگام شب برپا مى خيزند و آيات قرآن را با دقت و تاءمل مى خوانند و با خواندن و انديشيدن در آن خود را محزون مى سازند و مى كوشند كه با آن مى كوشند كه با آن ، درد خود را درمان كنند هرگاه به آيه اى برسند كه شوق انگيز و اميد آفرين ، باشد به آن طمع ورزند و مشتاقانه به آن نگرند؛گويى پاداشى كه آن آيه بازگو مى كند در برابر ديدگان آنهاست و چون به آيه اى برسند كه در آن ترس و بيم است ، گوش دل خويش را مى گشايند كه گويى فرياد و فغان اهل دوزخ در كنار گوش آنهاست ، قامت خود را در مقابل حق خم مى كنند و پيشانى و كف دست و زانوان و سر انگشتان را بر زمين مى نهند و از خداوند بزرگ آزادى خويش (را از آتش دوزخ ) درخواست مى كنند و به هنگام روز، شكيبا و دانا و نيكوكار و پرهيزكار مى باشند. (نهج البلاغه ، خطبه 193، الدليل ، ج 2، ص 997).
1171 - شب زنده دارى
قال على - عليه السلام -
نعم عون العبادة السهر
شب زنده دارى براى عبادت كمك خوبى است . (منتخب الغرر، ص 49)
1172 - نور دائم از بيدارى شب
قال عيسى - عليه السلام -
طوبى للذين يتهجدون من الليل اولئك الذين يرثون النور الدائم من اجل انهم قاموا فى ظلمة الليل
خوشا به حال كسانى كه شب را بيدار مى مانند اينانند كه نور دائم را به پاداش شب زنده دارى به ارث مى برند. (ميزان الحكمه ، ج 10، ص 234).
1173 - مسواك براى نماز شب
قال الصادق - عليه السلام -
اذا قمت بالليل فاستك فان الملك تاءتيك فيضع فاه على فيك ، فليس من حرف تتلوه و تنطق به الا صعد به الى السماء فليكن فوك طيب الريح
شبانگاه كه براى نماز بلند مى شوى مسواك بزن ، چرا كه فرشته نزد تو مى آيد و دهانش را بر دهانت مى گذارد و هر حرفى از قرآن و نماز و دعا مى خوانى ، به آسمان مى برد از اين رو بايد كه دهانت خوشبو باشد. (وسائل الشيعه ، ج 1، ص 357، بحارالانوار، ج 87، ص 207).
1174 - عبادت در شب بهار اوليا
قال على - عليه السلام -
سهر الليل فى طاعة الله ربيع الاولياء و روضة السعداء
شب در طاعت و عبادت خدا بيدار ماندن ، بهار اوليا و بوستان نيك بختان است . (غرر الحكم ، ص 192).
1175 - صاحبان عقل
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
خياركم اولواالنهى . قيل : يا رسول الله من الواالنهى ؟ فقال المتهجدون بالليل والناس نيام
بهترين شما خردمندان هستند، عرض كردند: اينان كيانند؟ فرمود: عبادت كنندگان در شب ، آنگاه كه مردم در خوابند. (بحارالانوار، ج 87، ص 158).
1176 - آفات زياد خوابيدن در شب
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله - قالت ام سليمان بن داود:
يا بنى !اياك و كثرة النوم بالليل ، فان كثرة النوم بالليل تدع الرجل فقيرا يوم القيامة
مادر سليمان بن داود (ع ) به سليمان مى گفت : فرزندم !از زياد خوابيدن در شب بپرهيز، زيرا زياد خوابيدن در شب ، باعث فقر در روز قيامت مى شود. (بحارالانوار، ج 87، ص 152، امالى الصدوق ، ص 140)
1177 - نداى خروس در سحرگاه
قال لقمان حكيم - عليه السلام -
ان اخر الليل فى التهجد احب الى من اوله لان الله يقول : و بالاسحارهم يستغفرون
آخر شب براى تهجد (نماز شب ) نزد من محبوبتر است از آغاز آن ، زيرا خدا مى فرمايد: پرهيزكاران در سحرگاهان استغفار مى كنند. (تفسير نمونه ، ج 22، ص 322).
1179 - فايده شب زنده دارى
و اوحى الله الى موسى - عليه السلام -
قم فى ظلمة الليل اجعل قبرك روضة من رياض الجنان
به موسى (ع ) وحى شد: در ظلمت شب (براى خواندن نماز شب ) بلند شو (پاداش آن ) قبرت را باغى از باغهاى بهشت مى سازم . (بحارالانوار، ج 87، ص 155).
1180 - خاصيت شب و رسيدن به لقاء
قال الحسن العسكرى - عليه السلام -
ان الوصل الى الله - عزوجل - سفر لايدرك الابامتطاء الليل
به درستى كه رسيدن به خداوند - عزوجل - سفرى است كه جز با مركب شب ، پيمودن راه و نيل به مقصد ممكن نيست . (بحارالانوار، ج 78، ص 380).
1181 - تفسير آيه ، نماز شب
قال الصادق - عليه السلام -
كانوا قليلا من الليل ما يهجعون HYPERLINK "footnt01.htm" \l "link2"(2) كانوا اقل الليالى تفوتهم لايقومون فيها
امام صادق (ع ) در تفسير آيه (كمى از شب رامى خوابيدند)فرمود: كمتر شبى بر آنها مى گذشت كه بيدار نشوند و عبادت نكنند. (وسائل الشيعه ، ج 5، ص 279، تفسير نمونه ، ج 22، ص 337).
1182 - محبوب ترين نماز
قال الصادق - عليه السلام -
احب صلاة الليل اليهم اخر الليل
محبوبترين نماز شب در نظر آنان (متقين ) نماز آخر شب است . (التهذيب ، ج 2، ص 6).
1183 - استفاده از تاريكى شب براى بيداردلان
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
ان الله - جل جلاله - اوحى الى الدنيا ان اتعبى من خدمك و اخدمى من رفضك و ان العبد اذا تخلى بسيده فى جوف الليل المظلم و ناجاه اثبت الله النور فى قلبه فاذا قال : يارب !ناداه الجليل - جل جلاله - لبيك عبدى !سلنى اعطك و توكل على اكفك ثم يقول - جل جلاله - لملائكة : ملائكتى !انظروا الى عبدى فقد تخلى فى جوف هذا اليل المظلم و البطالون لاهون و الغافلون نيام اشهدوا انى قد غفرت له
خداوند - جل جلاله - به دنيا وحى كرد: هركه در خدمت تو باشد، او را به رنج وتعب بينداز و هر كس تو را رها كند، در خدمت وى باش ، هرگاه بنده در دل شب تار، با آقاى خويش ‍ خلوت نموده و با او به راز و نياز بپردازد، خداوند دلش را نورانى سازد و چون بگويد: اى رب من ! اى رب من ! خداوند - جل جلاله - گويد: لبيك اى بنده من ! بخواه از من تا عطايت كنم ، به من توكل نماى تا بسنده ات باشم سپس خداوند به فرشتگان خود فرمايد: اى فرشتگان من ! بنده ام را بنگريد در دل اين شب تيره با من خلوت كرده است در حالى كه بطالت پيشگان به لهو و لعب مشغول هستند و غفلت زدگان در بستر خواب آرميده اند .اينك گواه باشيد كه من به طور حتم او را آمرزيدمساءله (بحارالانوار، ج 87، ص 137، به نقل از امالى صدوق ).
1184 - نزديكترين ساعات انسان به خدا
قال عن ابن ابى يعفور عن ابى عبدالله - عليه السلام -
قلت له : اخبرنى - جعلت فداك - اى ساعة يكون العبد اقرب الى الله ، و الله منه قريب ؟ قال : اذا قام فى اخر الليل و العيون هادئة فيمشى الى وضوئه حتى يتوضاء باسبع وضوء، ثم يجى ء حيت يقوم فى مسجده فيوجه وجهه الى الله ويصف قدميه و يرفع صوته ويكبر و افتتح الصلوة فقراء اجزانه و صلى ركعتين و قام ليعيد صلوته ناداه مناد من عنان السماء عن يمين العرش : ايها العبد المنادى ربه !ان البر لينشر على رسك من عنان السماء، و الملائكة محيطة بك من لدن قدميك الى عنان : جعلت فداك يابن رسول الله ما الانفتال ؟ قال : تقول بوجهك و جسدك هكذا، ثم ولى وجهه و ذلك الانفتال
ابن ابى يعفور (راوى حديث ) مى گويد به حضور امام صادق (ع ) عرضه داشتم : قربانت شوم ! بفرماييد چه زمانى انسان به خدا و خدا به او نزديك است ؟ فرمود: چون آخر شب برخيزد، در حالى كه چشم هايش در خواب هستند، وضويى شاداب گرفته و در عبادتگاه خود بايستد و با حضور قلب و توجه به خدا، تكبير نماز گفته وقرائت را بخواند و دو ركعت نماز به جاى آورد و آنگاه براى نماز ديگرى برخيزد، از سوى آسمان و از جانب عرش اين ندا برآيد: اى بنده اى كه خداى خود را مى خوانى ! الحال احسان و بر و خير از جانب آسمان درحال فرود آمدن بر تو است و فرشتگان از كنار قدم هايت تا عنان آسمان گرد تو جمع شده اند و خداوند مى فرمايد: اى بنده من !اگر بدانى كه در حال گفتگو و راز و نيازى ، انفتال از خود نشان نمى دهد. (راوى مى گويد) گفتم : اى فرزند رسول خدا! قربانت شوم ، مقصود از انفتال چيست ؟ امام در حالى كه صورت خود را به سمت پشت سر مى چرخانيد، انفتال اين است كه صورت و بدنت را برگردانى . (بحارالانوار، ج 87، ص 158).
1185 - سفارش خداوند به حضرت موسى (ع )
قال الصادق - عليه السلام -
كان فيماناجى الله - عزوجل - به موسى بن عمران - عليه السلام - ان قال له : يابن عمران ! كذب من زعم انه يحبنى فاذا جنه الليل نام عنى اليس كل محب يحب خلوة حبيبه ؟ها انا ذايابن عمران مطلع على احبائى اذا جهنم الليل حولت ابصارهم فى قلوبهم و مثلت عقوبتى بين اعينهم يخاطبونى عن المشاهده و يكلمونى عن الحضور يابن عمران ! هب لى من قبلك الخشوع و من بدنك الخضوع و من عينيك الدموع فى ظلم ، وادعنى فانك تجدنى قريبا مجيبا .
خداوند حكيم به حضرت موسى (ع ) فرمود: اى پسر عمران ! دروغ مى گويد آن كس كه گمان كند مرا دوست دارد، در حالى كه كه چون شب فرا مى رسد از من چشم مى پوشد و به خواب مى رود! آيا نه چنين است كه هر عاشقى خلوت با معشوق را دوست دارد؟ هان اى پسرعمران ! اين منم كه بردوستانم مطلعم چون شب آنان را فرا گيرد، چشم دلشان رادگرگون مى سازم (كه جز من چيزى نمى بينند) و عقوبتم را در مقابل ديدگانشان مجسم مى كنم (بدان گونه )از راه شهود و رويارويى با من به مخاطبه مى پردازند و حضورا با من به گفتگو مى نشينند، اى پسر عمران ! در دل شبهاى تار از دلت خشوع و از تنب خضوع و از چشمانت قطرات اشك نثار من بنما و مرا بخوان كه مرا به خود نزديك و اجابت كننده دعوتت خواهى يافت . (بحارالانوار، ج 87، ص 139).
1186 - عبادت در شب و استجابت دعا
عن النيشابورى قال :
قلت لابى عبدالله - عليه السلام - ان الناس يروون عن النبى -صلى الله عليه وآله - ان فى الليل ساعة لايدعو فيها عبدمؤ من بدعوة الا استجيب له قال : نعم قلت : متى هى جعلت فداك ؟ قال : ما بين نصف الليل الى الثلث الباقى منه ، قلت : اهى ليلة من الليالى معلومة او كل ليلة ؟ قال : بل كل ليلة
به امام صادق (ع ) عرض كردم : مردم از پيامبر (ص ) نقل مى كنند در شب ساعتى است كه هيچ بنده مؤ منى در آن دعايى نمى كند مگر اين كه دعايش مستجاب شود فرمود: بلى عرض ‍ كردم : فدايت شوم آن چه زمانى است ؟ فرمود: بين نصف شب تا ثلث باقى مانده از آن عرض كردم : آيا آن شب معينى است از شب ها يا هر شب است ؟ فرمود: هر شب است . (بحارالانوار، ج 87، ص 165).
1187 - قصد نماز شب
عن زرارة قال :
قلت لابى جعفر - عليه السلام -: اناء الليل ساجدا و قائما يحذر الاخرة و يرجوا رحمة ربه قل هل يستوى الذين يعلمون والذين لايعلمون ؟... قال يعنى صلاة الليل
از زراه نقل شده مى گويد: به ابوجعفر (ع ) عرض كردم : مراد از آيه (وقتهاى شب سجده كنان به پا ايستادگان از آخرت مى ترسد و رحمت پروردگارش را اميد مى دارد. بگو آيا آنان كه مى دانند و آنان كه نمى دانند برابرند)چيست ؟ فرمود: نماز شب است . (بحارالانوار، ج 87، ص 192).
1188 - ديندارى مؤ منان
قال الصادق - عليه السلام -
خبر طويل ذكر فيه الائمة و علامة الائمة فقال : و دينهم الورع و العفة و الصدق و الصلاح والاجتهاد و اداء الامانة الى البر و الفاجر، و طول السجود، و قيام الليل ، و اجتناب المحارم ، وانتظار الفرج بالصبر و حسن الصحبة و حسن الجوار
در خبرى طولانى كه در آن ذكر پيشوايان دينى و نشانه آنان آمده ، نقل شده كه حضرت فرمود: و دين آنها، پرهيزكارى ، و عفت و راستى و صلاح و كوشش و اداى امانت به نيك و بد است و طول دادن سجده و عبادت شب و پرهيز كردن از حرام و با شكيبايى در انتظار فرج آل محمد (ص ) بودن و نيكى مصاحبت و رفتار با همسايگان است . (بحارالانوار، ج 87، ص ‍ 143، اصول وافى ، ج 2، ص 121).
1189 - نماز سواره
قال عن فيض بن مطر:
دخلت على ابى جعفر و انا اريد ان اساءله عن صلوة الليل فى المحمل قال : فابتداءنى فقال : كان رسول الله -صلى الله عليه وآله - يصلى على راحلته حيث توجهت به .
خدمت حضرت امام باقر (ع ) وارد شده و مى خواستم از خواندن نماز شب در كجاوه سوال كنم آن حضرت پيش از سوال من فرمود: پيغمبر اكرم (ص ) بر شتر خود كه به هر سو درحركت بود، نماز مى گذاشت . (اثبات الهداة ، ج 5، ص 306)
1190 - توجه مؤ من به نماز شب
عن على - عليه السلام - قال :
ان الله - جل جلاله - اذا راءى قرية اسرفوا فى المعاصى ، و فيها ثلاثة نفر من المؤ منين ، ناداهم -جل جلاله و تقدست اسماؤ ه - يااهل معصيتى ! لولا مافيكم من المؤ منين ، المتحابين بجلالى العامرين بصلاتهم ارضى و مساجدى ، المستغفرين بالاسحار خوفا منى ، لانزلت بكم عذابى ثم لاابالى .
از على بن ابى طالب (ع ) نقل شده است كه فرمود: چون خداوند - جل جلاله - ديد كه مردمى در گناهان زياده روى كردند و در ميان آنها، سه نفر از مؤ منين است خداوند - عزوجل - ندا مى كند: اين گناهكاران ! اگر در ميان شما نبودند كسانى كه براى من باهم دوستى مى كنند و با نماز خواندنشان زمين من و مسجدهاى مرا آباد مى كنند و شب ها در موقع سحر از ترس ‍ من از من آمرزش مى خواهند، عذابم را به شما نازل مى كردم وهيچ درنگى نمى كردم . (بحارالانوار، ج 87، ص 140).
1191 - نماز شب باعث رفع گناهان
فى تفسير على بن ابراهيم :
اقم الصلوة طرفى النهار و زلفا من الليل ان الحسنات يذهبن السيئات فان صلاة المؤ من فى الليل تذهب ماعملوا بالنهار من السيئات و الذنوب
در تفسير على بن ابراهيم در ذيل آيه (اقم الصلوة )اين حديث به چشم مى خورد نماز شب گناهان وسيئاتى كه در روز انجام گرفته است از بين مى برد. (سفينة البحار، ج 2، ص ‍ 253).
1192 - نجات از وحشت قبر
قال الباقر - عليه السلام -
صل ركعتين فى سواد الليل لوحشة القبور
براى نجات از وحشت قبر، دو ركعت نماز در دل شب بخوان . (بحارالانوار، ج 87، ص 160).
1193 - امام كاظم (ع ) و نماز شب
موسى بن جعفر - عليه السلام - يصلى فى جوف الليل حتى يطلع الفجر
حضرت موسى بن جعفر (ع ) تا اذان صبح ، مشعول نمازهاى مستحبى بود. (بحارالانوار، ج 48، ص 107).
1194 - شرافت مرد در نماز شب
عن سهل بن سعد قال :
جاء جبرئيل الى النبى -صلى الله عليه وآله - فقال : يا محمد! عش ما شئت فانك ميت ، و احبب ماشئت فانك مفارقه ، و اعمل ما شئت فانك مجزى به و اعلم ان شرف الرجل قيامه بالليل ، و عزه استغناؤ ه عن الناس
از سهل بن سعد نقل شده است كه مى گويد: جبرئيل به حضور پيامبر اسلام (ص ) آمد و عرض كرد: اى محمد! هرقدر مى خواهى زندگى كن ، اما خواهى مرد، هركس را خواستى دوست دار، اما از اوجدا خواهى شد هر عملى خواستى انجام ده ، اما پاداش آن را خواهى ديد. آگاه باش كه شرافت مرد، عبادت او در شب است و عزت وى در بى نيازى جستن از مردم است . (بحارالانوار، ج 87، ص 136).
1195 - ريزش گناهان
عن الصادق - عليه السلام - قال :
ان الحسنات يذهبن السيئات قال : صلاة الليل تكفر ما كان من ذنوب النهار
از امام صادق - عليه السلام - نقل شده كه در تفسير آيه (همانا نيكى ها، بدى ها را مى زدايد)فرمود: نماز شب است و صاحبان خود را از گناهان روز پاك مى كند. (تفسير العياشى ، ج 2، ص 164).
1196 - منزلت نماز شب
عن ابى جعفر - عليه السلام - قال :
ثلاث درجات : افشاء السلام ، و اطعام الطعام و الصلاة بالليل والناس نيام
از امام باقر (ع ) نقل شده كه فرمود: سه چيز منزلت و مقام را مى افزايد: سلام دادن ، غذا دادن وشب نماز خواندن ، آن زمان كه مردم در خوابند. (بحارالانوار، ج 87، ص ‍ 141).
1197 - مبغوض ترين مخلوقات
عن الصادق - عليه السلام - قال :
ابغض الخلق الى الله جيفة بالليل و بطال فى النهار
از امام صادق (ع ) نقل شده كه فرمود: دشمن ترين مخلوقات نزد پروردگار عالم كسى است كه در شب مردار است و در روز بيكار است (تا صبح مانند مردار مى افتد مى خوابد و در روز وظايف دينى خود را انجام نمى دهد) (بحارالانوار، ج 87، ص 158).
1198 - آثار نماز شب
عن رسوله -صلى الله عليه وآله - قال :
صلاة الليل ، مرضاة الرب ، وحب الملائكة و سنة الانبياء، ونور المعرفة و اصل الايمان ، وراحة الابدان و كراهية الشيطان وبركة فى الرزق ، سلاح على الاعداء و اجابة للدعاة ، و قبول الاعمال ، و شفيع بين صاحبها و بين ملك الموت و سراج فى قبره و فراش تحت جنبه و جواب مع منكر و نكير و مونس و زائر فى قبره الى يوم القيامة فاذا كان يوم القيامة كانت الصلاة ظلافوقه ، تاجا على راءسه ، ولباسا على بدنه و نورا يسعى بين يديه ، و سترا بينه و بين النار و حجة للمؤ من بين يدى الله تعالى ، و ثقلا فى الميزان و جوازا على الصراط و مفتاحا للجنة لان الصلاة تكبير وتحميد وتسبيح و تمجيد و تقديس و تعظيم و قراءة و دعاء، و ان افضل الاعمال الصلاة لوقتها .
از پيامبر اسلام (ص ) نقل شده است كه فرمود: نماز شب موجب خشنودى پروردگار و دوستى فرشتگان و روش پيامبران ونور شناختن وريشه ايمان ومايه راحتى بدن ها و ناخشنودى شيطان و اسلحه اى عليه دشمنان و موجب قبولى دعا و پذيرفته شدن اعمال و زيادى روزى است ميان نمازگزار و عزرائيل ميانجى است و چراغ قبر صاحب خود خواهد بود و زيرانداز او است (كنايه از عدم جدايى نماز و نمازگزار است ) و جواب نكير و منكر است و تا روز قيامت در قبرش و مونس وهمدم او مى باشد آنگاه كه روز قيامت شد، نماز در بالاى سرش ‍ سايه خواهد افكند و برسرش تاج و بر بدنش لباس مى باشد و نورى است كه پياپيش او مى تابد و راه او را روشن مى كند و ميان او و آتش حايل شود و در برابر خداوند متعال برهان مؤ من و مايه سنگينى ميزان است و برات عبور از صراط و كليد بهشت مى باشد نماز، تكبير، ستايش ، تنزيه ، به بزرگى ، و پاكى ياد كردن و تعظيم و خواندن قرآن و دعا است و برترين اعمال ، نماز خواندن در وقت آن است . (بحارالانوار، ج 87، ص 161).
1199 - تقوا و نماز شب
قال على - عليه السلام -
عبادالله ان تقوى الله حمت اولياء محارمه و الزمت قلوبهم مخافته حتى اسهرت لياليهم
اى بندگان خدا پرهيزكارى دوستان خدا را از انجام كارهاى حرام باز مى دارد و ترس از خدا آنچنان در دل آنان جاى مى گيرد كه شب ها را (براى نماز) بيدار مى مانند. (نهج البلاغه ، خطبه 113).
1200 - تسبيح در شب
عن جعفر بن محمد: - عليه السلام - فى قول الله - عزوجل - و سبح بحمد ربك حين تقوم و من اليل فسبحه و ادبار النجوم HYPERLINK "footnt01.htm" \l "link3"(3) قال : امره ان يصلى بالليل
از امام صادق - عليه السلام - نقل شده است كه در تفسير سخن خداوند - عزوجل - كه مى فرمايد: (و تسبيح به سپاس پروردگار خودگوى ، گاهى كه برمى خيزى و از شب تسبيح گويش تا سپيده دمان )چنين فرمود: او را دستور داده تا در دل شب نماز بخواند.
(بحارالانوار، ج 87، ص 159).
1201 - نماز شب با شك
و قد سمع - عليه السلام - رجلا من الحرورية يتهجد و يقراء فقال : نوم على يقين خير من صلاة على شك
امام على (ع ) شنيد كه يكى از مردم حروريه (خوارجمهورى اسلامى ايران نماز شب به جا مى آورد و قرآن مى خواند. حضرت فرمود: با يقين خوابيدن بهتر از نماز خواندن با شك است . (نهج البلاغه ، حكمت 92).
1202 - كسب هيبت و ابهت با نماز شب
روى ان عليا - عليه السلام -
اجتاز بقصاب و عنده لحم سمين ، فقال : يااميرالمؤ منين ! هذااللحم سمين ، اشرت منه ، فقال : ليس الثمن حاضرا فقال : انا اصبر يا امير المؤ منين ! فقال له : انا اصبر عن اللحم و ان الله سبحانه وضع خمسة فى خمسة : العز فى الطاعة ، والذل فى المعصية و الحكمة فى جوف البطن و الهيبة فى صلاة الليل و الغنا فى القناعة
روايت شده است كه اميرالمؤ منين (ع ) از مقابل دكه قصابى مى گذشت قصاب گفت : اى اميرالمؤ منين !گوشت چاق و خوب موجود است امام (ع ) فرمود: پول آن موجود نيست قصاب گفت : من مهلت مى دهم و صبر مى كنم . امام على (ع ) پاسخ داد: بر من نخوردن گوشت صبر مى كنم (و افزود): خداوند متعال پنج چيز را در پنج چيز ديگر قرار داده است : عزت را در بندگى ، ذلت را در معصيت ، حكمت را در كم خوردن و خالى بودن شكم ، هيبت و ابهت را در روى آوردن به نماز شب و ثروتمندى و بى نيازى را در قناعت . (ارشاد القلوب ، ديلمى ، باب القناعة )
1203 - نماز شب و رفع مشكلات :
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
ايهاالناس ، ما من عبد الا و هو يضرب عليه بحزائم معقودة فاذا ذهب ثلثا اليل و بقى ثلثه ، اتاه ملك فقال له : قم فاذكرالله فقد دناالصبح قال : فان هو تحرك و ذكر الله انحلت عنه عقده ، و ان هو قام فتوضاء، و دخل فى الصلاة انحلت عنه العقد كلهن ، فيصبح حين يصبح قرير العين
اى مردم !هيچ كس از شما نيست مگر اين كه مشكلات همچون كمربندى او را محاصره كرده است . پس زمانى كه دو سوم از شب گذشت (و يك سوم آن باقى ماند) ملكى بر او وارد مى شود و به او مى گويد: برخيز و ذكر خداوند بگوى كه صبح نزديك است اگر او حركت كرد و ذكر خداوند گفت ، يك گره از گرفتارى هايش گشوده خواهد شد و اگر او برخاست و وضو گرفت و به نماز ايستاد، تمامى گره هاى گرفتارى از او گشوده مى شود و صبحگاهان شادمان و با روشنى چشم از خواب برمى خيزد. (بحارالانوار، ج 82، ص 223).
1204 - زينت دنيا و آخرت
عن الصادق - عليه السلام - قال :
ثلاثة هن فخرالمؤ من ، وزينة فى الدنيا و الاخرة : الصلاة فى اخر الليل و ياءسه مما فى ايدى الناس و ولاية الامام من ال محمد - عليهم السلام -
سه چيز مايه افتخار و برترى انسان مؤ من و زينت دنيا و آخرت او است : نماز شب ، ماءيوس بودن از اين و آن پذيرفتن ولايت امالى از آل محمد (ع ). (سفينة البحار، ج 2، ص ‍ 326).
1205 - معصيت و محروميت از نماز شب
قال الصادق - عليه السلام -
ان الرجل يذنب الذنب فيحرم صلاة الليل و ان العمل السيى ء اسرع فى صاحبه من السكين فى اللحم
شخصى كه به عصيان روى مى آورد، از خواندن نماز شب محروم مى شود، زيرا اثر كار بد در انسان ، از اثر كارد تيز بر گوشت ، سريع تر است . (ميزان الحكمه ، ج 5، ح 110467).
1206 - سفارش پيامبر (ص )
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
يابنى عبدالمطلب !افشوا السلام ، و صلوا الارحام ، و تهجدوا و الناس نيام ، و اعطعموا الطعام ، و اطيعوا الكلام ، تدخلوا الجنة بسلام
اى فرزندان عبدالمطلب !آشكارا سلام كنيد و صله رحم انجام دهيد و هنگامى كه مردم در خواب هستند، شب زنده دارى كنيد و به عبادت خداوند بپردازيد و مردم را اطعام كنيد و سخن خوب بگوييد تا به سلامت وارد بهشت شويد